Durf jij naar je donkere kanten te kijken?

In een artikel in de Volkskrant (d.d. 4 april 2023) verklaart kunstcriticus Rutger Ponzen waarom hij van groot bewonderaar van Picasso op enig moment een draai maakte van bijna 180 graden. Dat had alles te maken met de duistere kant die hij ontdekte over deze beroemde artiest: Picasso gebruikte vrouwen als wegwerpartikel....zo schijnt het. Hij ging er alles behalve zachtzinnig mee om.
In diverse biografieën over Picasso’s leven staan gruwelijke verhalen beschreven die ook de minder fraaie kanten van de artiest laten zien. De vrouwen die je hierboven ziet in zijn doek 'Les demoiselles d'Avignon' zijn, naar verluid, tekenend voor hoe hij zijn minnaressen behandelde.
Een aantal van die vrouwen is zelf een autobiografie gaan schrijven en deed een boekje open over hun ervaringen. Dora Maar, zelf ook een beroemde fotografe en kunstenaar, bracht in haar latere jaren in interviews en via haar memoires naar buiten hoe Picasso haar mishandelde en haar psychisch en fysiek uitbuitte.
Een vergelijkbaar fenomeen, een beroemd persoon met naast een glorieuze kant in de ogen van velen ook een duistere, is Michael Jackson. Na het verschijnen van de documentaire "Leaving Neverland" gingen veel mensen anders naar hem kijken. De grootste popartiest aller tijden werd na de release van die documentaire lange tijd verbannen door veel DJ ’s. Berouw is door geen beide van deze beroemdheden ooit getoond en enige schuld werd altijd ontkend. Er is evenmin een rechter geweest die een van hen heeft schuldig bevonden.
Je zou je kunnen afvragen: 'wat doet zo'n duistere kant nu met de (auto)biografie?' Een goede biografie zou feitelijk moeten zijn en een zo compleet mogelijk beeld van het leven van de gebiografeerde weergeven. Daar horen naar mijn idee ook de vermeende schaduwzijden bij, de eventuele donkere bladzijden in iemands leven. Interessant in dat geval is om terug te lezen hoe de persoon zelf omgaat met eventuele misstappen en hoe dit verteld wordt. Dat zegt veel over de persoon zelf. Hoewel ik daar aan moet toevoegen dat veel naar buiten gebrachte biografieën, ook van beroemdheden, nooit een 100% getrouwe weergave van de waarheid hoeven te zijn. De tegenstrijdige informatie in verschillende biografieën die over het leven van Jackson zijn verschenen getuigen daarvan.
Als je dit tot je laat doordringen zou je je kunnen afvragen of je er ooit aan moet beginnen. Tenzij je natuurlijk niets te verbergen hebt, of als je iemand bent die ook met zijn of haar meest donkere kanten naar buiten durft te komen. Als dat zo is behoor je tot een minderheidsgroep en complimenteer ik je nu al voor je moed.
Als het niet zo is omdat je simpelweg geen wandaden of misstappen op je geweten hebt en je je nergens voor hoeft te schamen is er een andere vraag die zou kunnen opkomen: is je leven spannend genoeg om er een biografie van te maken?
Volstrekt overbodig en zelfs een beetje onzinnig zelfs, als je het mij vraagt, want aan je biografie beginnen heeft niets met sensatie te maken. Een biografie schrijf je omdat je jezelf beter wilt leren kennen, de rode draad in je leven wil terugzien of wellicht nieuwe rode draden ontdekken voor je toekomstig pad.
Hoe spannend of ‘gewoontjes’ je leven ook is, ieder mens is een uniek wezen en daar valt veel over te schrijven. En dat kun je bij ons ook op film laten zetten, dan wordt het verhaal helemaal compleet gedocumenteerd. Een goed script voor dit doel kenmerkt zich wat mij betreft door de hoofdlijnen in het relaas dat beschrijft hoe iemand geworden is wie die is. Welke wegen daarvoor bewandeld zijn. Welke drijfveren, ambities, afwegingen e.d. daaraan vooraf gingen, welke specifieke acties, daden of gebeurtenissen brachten die met zich mee? Waar liggen omslagmomenten die iemands leven op een totaal ander spoor zette? Maar ook de alledaagse dingen: waar kan of kon de persoon van genieten, de kleine dingen des levens die iemand kon plezieren (of ergeren). Helemaal mooi is het als de gebiografeerde door de terugblik op zijn of haar leven ook aangeeft wat er nog te ontdekken valt, welke talenten nog wachten op ontluiking, welke plannen of avonturen nog in het verschiet liggen.
Ben je benieuwd of er van jouw levensverhaal een goed script te maken is? Wil je weten hoe jouw gefilmde biografie er uit zou kunnen zien? Hoe wij daar de mooiste versie van maken die jij je kunt indenken?
Het beste is dan om een afspraak te maken, dan kunnen we het er over hebben. Van mij krijg je altijd heldere antwoorden. Bel of mail me dan weet je het gauw genoeg.